امام زمان (2)

معمولاً طلّاب جوانى که خدمت فقیه مقدس، میرزاى تبریزى قدس سره مى‏رسیدند، این سؤال را مى‏پرسیدند که: »آقا! بفرمایید چه کار کنیم که کارهایمان مرضىّ ولى عصرعلیه السلام باشد؟

مرحوم میرزا قدس سره قبل از هر چیزى به ظاهر طلّاب نظر مى‏کرد. اگر مى‏دید که لباس آنها مناسب طلبگى نیست یا موهایشان بلند است و یا فقط ته‏ریش دارند، با کمال محبت ابتدا به مشکل ظاهرى آنها مى‏پرداختند و مى‏فرمودند: »اول شکل ظاهر را باید درست کرد. شما موظف هستید در جامعه طورى حرکت کنید که شکل شما با سایر جوانان متفاوت باشد. موها باید کوتاه، ریش معمولى و لباس مناسب شأن باشد«. آن‏گاه مى‏فرمودند: اولاً طلبه باید به تکلیف خود که شامل حلال و حرام الهى است دقت کامل داشته باشد، و با مسائل سرسرى برخورد نکند که این قدم اول سازندگى است.

اگر طلبه درس نخواند و شب و روز خود را به مسائل دیگر بگذراند، نه تنها خدمت به دین نخواهد کرد؛ بلکه ضربه هم خواهد زد.

در ثانى هر کارى را که مى‏خواهد انجام دهد، براى خدا باشد؛ یعنى با توکل به ایزد منان کار را براى رضاى خدا انجام دهد و جز خداى متعال چیز دیگرى را مدّ نظر نداشته باشد. اگر کار خالصانه براى خدا انجام گرفت، نتیجه خواهد داد و خدا در مقابل آن اخلاصى که در عمل صورت مى‏گیرد، درجه داده و شخص را به مرتبه‏اى والا خواهد رساند. نکته دیگر اینکه ولاى به اهل بیت‏علیهم السلام باید همواره مدّ نظر باشد و با اخلاص کامل به ساحت مقدّس آنان عرض ادب کرده و کارى کند که رضایت آنها در آن کار باشد و با زبان و عمل خود محبت خویش را به آنان ابراز کرده و در مقابل شبهات بایستد و از مظلومیت آنان دفاع کرده و حامى واقعى مذهب باشد.

نکته دیگرى که مرحوم میرزاقدس سره به طلاب جوان تأکید مى‏کردند، درس خواندن بود که طلبه باید تمام وقت خود را در جهت درس صرف کرده تا بتواند به دین خدمت کند. اگر طلبه درس نخواند و شب و روز خود را به مسائل دیگر بگذراند، نه تنها خدمت به دین نخواهد کرد؛ بلکه ضربه هم خواهد زد.

مورد دیگرى که مرحوم میرزا قدس سره به آن توصیه مى‏کردند، توجه به معنویات در کنار درس بود و ایشان مى‏فرمود: زمانى که ما فیضیه بودیم، نیمه شب(جهت نماز شب)مدرسه فیضیه مملو از طلبه مى‏شد به طورى که اگر یک نفر غریبه وارد مدرسه مى‏شد، از کثرت حضور طلاب در مدرسه، تصور مى‏کرد که وقت نماز صبح است، طلاب به شب زنده‏دارى و تهجّد بسیار مقید بودند. طلبه باید در جهت معنویت و خودسازى گام بردارد و از توسّل به اهل بیت‏علیهم السلام دریغ نکند. مرحوم میرزاقدس سره معتقد بود که نیمه شب وقت مزد گرفتن است؛ از این رو خودشان نیمه شب‏ها با خداى خود راز و نیاز مى‏کردند و با معبود، پیوند قلبى خاصى داشتند که حرکت نیمه‏شب ایشان و تهجد در حرم مطهر و مسجد امام حسن عسکرى‏علیه السلام زبانزد طلاب بود.

نکته دیگرى که ایشان بدان بسیار اصرار داشتند، این بود که مى‏فرمود: طلبه علاوه بر آنکه باید زرنگ باشد، باید با تواضع و افتادگى حرکت کند؛ خود را کسى حساب نکرده و با خلوص کامل به درس و بحث خود مشغول شود. اگر خود را کسى فرض کرد، به جایى نخواهد رسید:

افتادگى آموز اگر طالب فیضى               هرگز نخورد آب زمینى که بلند است